Η ύλη έχει καλυφθεί. Τα SOS έχουν σημειωθεί. Τώρα αρχίζει το παιχνίδι της επανάληψης — και, πίστεψέ το, δεν είναι όλοι καλοί σε αυτό.
Γιατί η επιτυχία στις Πανελλαδικές δεν κρίνεται στο πρώτο διάβασμα, αλλά στο πώς θα το “τσιμεντώσεις” πριν τις εξετάσεις.
Η επανάληψη δεν είναι απλώς “ξαναδιάβασμα”. Είναι στρατηγική μάχης.
Σε αυτόν τον οδηγό δεν θα μιλήσουμε για «διάβασμα», αλλά για κατασκευή μνήμης, διαχείριση χρόνου και νοητική επένδυση. Γιατί το καλό διάβασμα σε φτάνει μέχρι τη γραμμή εκκίνησης.
Το σωστό πλάνο επανάληψης είναι αυτό που σε πάει τερματισμό.
Γιατί χρειάζεται πρόγραμμα επαναλήψεων;
Η λέξη "επανάληψη" ακούγεται απλή — αλλά χωρίς πρόγραμμα, είναι μια παγίδα.
Πολλοί μαθητές, φτάνοντας στην τελική ευθεία των Πανελλαδικών, προσπαθούν να επαναλάβουν όλη την ύλη... με τη μία. Το αποτέλεσμα; Άγχος, κόπωση και κενά που αποκαλύπτονται την τελευταία στιγμή.
Ένα καλά οργανωμένο πρόγραμμα επανάληψης δεν σε περιορίζει — σε ελευθερώνει. Σε βοηθά να ξέρεις:
- Τι έχεις καλύψει
- Τι χρειάζεται επανάληψη ξανά
- Πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για τεστ και διαγωνίσματα
- Πού αξίζει να εστιάσεις για το μεγαλύτερο όφελος
3 βασικοί λόγοι που κάνουν το πρόγραμμα απαραίτητο
- Ο χρόνος είναι πεπερασμένος
Αν έχεις 30 μέρες και 8 μαθήματα, η αυθόρμητη προσέγγιση οδηγεί σε ανισορροπία: κάποια μαθήματα τα κάνεις 4 φορές, άλλα καθόλου.
- Η επανάληψη χρειάζεται απόσταση
Η γνώση χτίζεται σε “στρώσεις”. Δεν αρκεί να δεις κάτι μια φορά. Πρέπει να το ξαναδείς μετά από 2, 5, 10 μέρες. Το πρόγραμμα σου εξασφαλίζει ότι αυτό θα συμβεί.
- Η πίεση φιλτράρει την απόδοση
Όσο πλησιάζουν οι εξετάσεις, το άγχος αυξάνεται. Αν δεν ξέρεις πώς να κινηθείς, χάνεις χρόνο στο “τι να διαβάσω τώρα;”. Το πρόγραμμα σου λύνει αυτό το πρόβλημα από πριν.
Η επανάληψη χωρίς πρόγραμμα είναι σαν να πας ταξίδι χωρίς GPS: μπορεί να φτάσεις… αλλά θα χαθείς πολλές φορές στη διαδρομή.
Πως να κάνεις επανάληψη
- Κατέγραψε την ύλη σου ανά μάθημα
- Χώρισε την ύλη σε λογικά μπλοκ (π.χ. 10 θεματικές ενότητες ανά μάθημα)
- Βάλε αστερίσκο σε όσες ενότητες δεν θυμάσαι καλά ή είχες χαμηλή απόδοση στα διαγωνίσματα
- Σημείωσε πόσο χρόνο πιστεύεις ότι χρειάζεσαι για την κάθε μία
- Σχεδίασε την εβδομάδα σου
- 2 μαθήματα την ημέρα, με τουλάχιστον 1 τεχνικό (Μαθηματικά/Φυσική/ΑΟΘ) και 1 θεωρητικό (Έκθεση/Ιστορία/Λογοτεχνία)
- 1 τουλάχιστον ελεύθερη μέρα κάθε 7 ημέρες
- Μικρές, στοχευμένες επαναλήψεις (π.χ. όχι “Φυσική όλη”, αλλά “Ρευστά σε σωλήνες – Θεωρία + 5 ασκήσεις”)
Η επανάληψη λειτουργεί όταν έχει ρυθμό και ποικιλία, όχι όταν προσπαθείς να “ξεμπερδέψεις”.
- Ενσωμάτωσε διαγωνίσματα και mini τεστ
- Κάθε εβδομάδα κάνε 1 ολόκληρο διαγώνισμα προσομοίωσης
- Μετά από κάθε επανάληψη, βάλε 3–5 ερωτήσεις για αυτοαξιολόγηση (από σχολικά, CEARS+ ή Πανελλαδικά)
- Σημείωσε τα λάθη σου σε ειδικό τετράδιο ή αρχείο: αυτά είναι το χρυσάφι της επόμενης επανάληψης
- Οργάνωσε επαναλήψεις με τη μέθοδο “1–3–7”
- 1η φορά → Πλήρης επανάληψη
- 3η μέρα → Σύντομη υπενθύμιση
- 7η μέρα → Μίνι διαγώνισμα ή κουίζ
Έτσι χτίζεις μνήμη μακράς διάρκειας, όχι “διάβασμα του Σαββατοκύριακου”.
Δες εδώ Τις Πιο Συνηθισμένες Παγίδες που Πέφτουν οι Μαθητές στις Πανελλήνιες για να μην κάνεις κι εσύ αυτά τα λάθη.
Τι να αποφύγεις στην επανάληψη
Η επανάληψη δεν είναι μόνο το τι διαβάζεις, αλλά και το πώς το διαβάζεις.
Κι εδώ κρύβονται πολλές παγίδες που μπορεί να σου “τρώνε” χρόνο χωρίς να προσφέρουν ουσία.
- Να ξεκινάς πάντα από τα εύκολα
Ναι, είναι δελεαστικό να αρχίσεις με το “κεφάλαιο που ξέρεις καλά” — αλλά έτσι μένουν πίσω τα δύσκολα, κι όταν τα προσεγγίσεις… είναι αργά.
Προτεραιότητα στην επανάληψη πρέπει να έχουν τα αδύναμα σημεία — όχι τα αγαπημένα σου.
- Να διαβάζεις παθητικά
Αν απλώς ξαναδιαβάζεις τις σημειώσεις με τα μάτια ή τις “ξεφυλλίζεις”, δεν μαθαίνεις — νομίζεις ότι θυμάσαι.
Χρειάζεται:
- Να γράφεις
- Να εξηγείς με δικά σου λόγια
- Να απαντάς σε ερωτήσεις
- Να λύνεις ασκήσεις
Η ενεργή επανάληψη είναι αυτή που αφήνει ίχνος στη μνήμη.
- Να κάνεις επανάληψη χωρίς τεστ
Η επανάληψη χωρίς αξιολόγηση είναι σαν προπόνηση χωρίς αγώνα. Δεν ξέρεις αν αποδίδεις, πού κολλάς, αν όντως το κατέχεις.
Κάθε ενότητα πρέπει να συνοδεύεται από:
- 3–5 ερωτήσεις
- 1 mini quiz
- ή έστω αναδρομική ερώτηση τύπου “τι θυμάμαι από αυτό;”
- Να παθαίνεις "φόβο της ύλης"
Όταν βλέπεις μπροστά σου έναν τεράστιο όγκο, μπορεί να μπεις στον πειρασμό να… τα διαβάσεις όλα “μια φορά”. Αυτό δεν είναι επανάληψη. Είναι άγχος.
Μοίρασε την ύλη σου. Σπάσε την. Δες τι πραγματικά χρειάζεται και επέστρεφε στα δύσκολα με στρατηγική.
- Να "τιμωρείς" τον εαυτό σου με εξαντλητικά προγράμματα
Η υπερκόπωση δεν είναι απόδειξη προσπάθειας. Είναι σίγουρη αποτυχία. Αν πιεστείς υπερβολικά, η απόδοση θα πέσει.
Χρειάζεσαι διαλείμματα, ύπνο, κίνηση και καθαρό μυαλό.
Ένας καλά ξεκούραστος εγκέφαλος θυμάται. Ένας εξαντλημένος… μόνο διαγράφει.
Η σωστή επανάληψη δεν είναι “διαρκής αγώνας”. Είναι στοχευμένη προετοιμασία. Μην χτίζεις άγχος — χτίσε στρατηγική.
Οργανωμένος Μαθητής = Ήρεμος Μαθητής
Η επανάληψη δεν είναι το τέλος της διαδρομής. Είναι το σημείο όπου αποφασίζεις πόσο καλά θέλεις να τερματίσεις.
Αν αγχώνεσαι υπερβολικά δες πως να διαχειρίζεσαι τις κρίσεις πριν τις πανελλήνιες
Δεν χρειάζεται να τα θυμάσαι όλα. Χρειάζεται να θυμάσαι εκείνα που θα κάνουν τη διαφορά — και να ξέρεις πότε, πού και πώς να τα χρησιμοποιήσεις.
Ένα έξυπνα δομημένο πρόγραμμα επαναλήψεων δεν είναι απλώς λίστες και κουτάκια. Είναι η γέφυρα ανάμεσα στο “διάβασα” και στο “πέτυχα”.
Στο CEARS+ πιστεύουμε ότι οργανωμένος μαθητής = ήρεμος μαθητής. Και ήρεμος μαθητής… γράφει καλύτερα.
Άρα, πάρε μια ανάσα. Πιάσε χαρτί, μολύβι ή το planner σου — και ξεκίνα.
Όχι απλώς να διαβάζεις. Αλλά να χτίζεις τη μνήμη, τη σιγουριά και την ψυχραιμία που θα σε συνοδέψουν την πιο κρίσιμη ώρα.
📌 Αν είσαι μαθητής Γ’ Λυκείου δες τον Πλήρη Οδηγό για τις Πανελλαδικές μέσω Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης